Ben je nu helemaal leesgek?

Jongeren van vandaag lezen niet meer. Ouderen dus nog wel. Is lezen dan uitsluitend een bejaardensport aan het worden? Doet het feit dat u dit opiniestuk woord voor woord bijeengaart, u oud voelen? Had u het bericht liever via Youtube ontvangen? Of via een mp3 rechtstreeks vanuit uw mobiele browser naar uw draadloze oortjes terwijl u staat te wachten op de bus? Nee toch.

Jongeren van vandaag lezen niet meer. Is het nodig dat deze jongeren lezen? U als doorwinterd boekenwurm zal dit natuurlijk beamen. Literatuur draagt bij tot de intellectuele ontwikkeling van deze jonge geesten. Figuren als Eduard Douwes Dekker, Harry Mulisch en zelfs Gerard Reve als u volledig eerlijk bent, zullen hun geesten wel scherpen.

Maar mogelijk ligt ook daar net het probleem. Jongeren van vandaag lezen niet meer. Is het denkbaar dat de manier waarop en het aangereikte materiaal niet langer meer in lijn liggen met wat deze jongeren verwachten? De kans bestaat namelijk dat die jeugdige mensen zich wel degelijk in verhalen willen storten en hun eigen wereld willen verbreden door inzichten van anderen tot zich te nemen. Natuurlijk houdt u zich maar al te graag vast aan de oude methoden waarmee dit onderwerp tijdens de lessen werd gepresenteerd. Vaak startte dat met verplichting. Een verplichting die bij u, lezer, gelukkig is uitgegroeid tot een levenslang leesplezier. Daar bent u meester Hendrik, of meneer Pluijmen zoals u hem toen noemde, nog steeds ontzettend dankbaar voor.

Leesplezier

Zouden we hun via leesplezier niet verder kunnen brengen, denkt u? Weg met de verplichting, maar boeken en verhalen aanbrengen die mee zijn met hun tijd en die zich ook in de wereld van deze jonge geesten afspelen? U en ik als oudere lezers dragen daar ook een verantwoordelijkheid in. Lezers worden tenslotte toch door lezers gemaakt. Kunnen u en ik daarom geen andere benadering bedenken om dit lezen aan de jonge man te brengen? Laat ons starten met kleine stapjes. Tenslotte worden we hierin ook gesteund door wetenschappelijk onderzoek. 

Verplichting heeft op niemand een positief effect, dikke boeken al evenmin. Laten we de jongere dus vooral zelf op zoek laten gaan naar de boeken die hij wil lezen. Deze ontdekkingstocht op zich draagt al bij aan het leesplezier. Geef toe, krijgt u het zelf binnenin al niet enigszins wat warmer bij het idee door boeken te mogen gaan snuisteren op zoek naar dat ene exemplaar waar u zich zondag eens aan wil zetten?

Digitale passie

Om helemaal binnen hun leefwereld te blijven, zijn applicaties als Boekenzoeker schitterende instrumenten om zowel de leerkracht als leerling te helpen in hun selecties. Maar dan komt het moeilijkere deel: zelf uw passie verkondigen. Daarvoor dient u namelijk mee te zijn met hun boeken, hun taal en hun cultuur. Die moderne, over skaten geschreven, hippe jeugdboeken waar u telkens met een cirkel omheen liep. Maar wij als doorwinterde lezers dienen deze eerste stap te zetten, deze nieuwe jonge geesten te tonen waarom wij ons ganse leven al leesgek zijn.

En wie weet, terwijl u de nieuwste Mel Wallis de Vries of Inez van Loon toch maar eens opent, neemt één van die onwillige jongeren op een rustige winteravond er toch maar eens De avonden bij omdat hij er u, lezer, over hoorde spreken.